Jeśli Warszawa w centralnych dzielnicach jest dziś dość przyjemnym miastem do życia, to właśnie dlatego, że żadnej ze stron, które planowały odbudowę miasta po wojnie, nie udało się w pełni wprowadzić swoich koncepcji.
Jeśli ktoś nie był na Kopcu Powstania Warszawskiego po jego przebudowie, niech to zrobi niezwłocznie. Naprawdę warto, a 80. rocznica wybuchu powstania niech będzie do tego pretekstem.
Najstarsze i najcenniejsze fragmenty piwnic Pałacu Saskiego zostaną wkrótce zabezpieczone. Do końca lutego gotowe będą dwie hale namiotowe, które osłonią te zabytkowe relikty przed działaniem warunków atmosferycznych.
Po odwołaniu ze spółki Pałac Saski wojewódzki konserwator zabytków prof. Jakub Lewicki przekonuje, że jego zatrudnienie w tym miejscu nie nosiło znamion konfliktu interesów, a zgodę na nie dostał od swojego przełożonego - wojewody mazowieckiego. Mazowiecki Urząd Wojewódzki do tej pory nic o tym nie wiedział.
Wojewódzki konserwator zabytków prof. Jakub Lewicki został zatrudniony w zespole doradców spółki Pałac Saski, powołanej do odbudowy zburzonych podczas wojny gmachów przy pl. Piłsudskiego. Jako ekspert jest zaangażowany w inwestycję, którą jako urzędnik ma nadzorować.
Odnoszę wrażenie, że deklaracja za odbudową lub przeciwko niej jest czymś w rodzaju testu na poglądy polityczne czy przynależność do określonej grupy społecznej, co utrudnia obiektywną ocenę zasadności odtworzenia Pałacu Saskiego - pisze prawnik i europeista Paweł du Vall, krakowianin od lat zawodowo związany z Warszawą.
Państwowa spółka powołana do odbudowy Pałacu Saskiego i sąsiednich gmachów z impetem wkracza w branżę filmową. Na dokument o tej inwestycji dostanie 10 mln zł z rezerwy budżetowej. Chce go zrealizować z międzynarodowym koncernem medialnym, a w roli narratora obsadzić światową gwiazdę filmową.
W konkursie na koncepcję odbudowy zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego trzecią nagrodę zdobyła praca francusko-polskiego konsorcjum. Jej autorzy zaproponowali odtworzenie Pałacu Saskiego i pozostałych budynków z drewna.
Wycieczka po dawnej zabudowie odkopanej na pl. Piłsudskiego stała się warszawskim przebojem lata. Mimo że organizatorzy wpuszczają już grupy zwiedzających prawie dwukrotnie większe niż początkowo, a wycieczki mogą tu wchodzić o cztery godziny dłużej, system rezerwacji pęka w szwach.
- Dla mieszkańców Warszawy Starówka to takie miejsce, które się trochę kocha, a trochę nienawidzi, ale chyba już zapomnieliśmy, jakim olbrzymim wysiłkiem postawiono ją do pionu - mówi Karolina Ziębińska-Lewandowska, dyrektorka Muzeum Warszawy, współorganizatorka 70. urodzin tej części miasta.
Prace nad operą "Najlepsze miasto świata", opowiadającą o odbudowie Warszawy, idą w błyskawicznym tempie. Trudno się dziwić, bo na ukończenie ambitnego projektu twórcy dali sobie tylko dwa i pół roku. Właśnie ogłoszono wyniki konkursu na muzykę oraz libretto.
Są w niej trzy wątki: tożsamości Warszawy, która została odbudowana po 1945 roku, wojny w Ukrainie i zmian klimatycznych. Okazuje się, że jest coś, co łączy te trzy zagadnienia. Jest nim gruz.
Wozacy wywożący gruz za granice miasta, ostatnie chwile kamienic na dzisiejszym pl. Defilad i codzienne życie Bielan lat 50. XX wieku. Tysiące negatywów pokazujących Warszawę z pierwszych lat po wojnie odnalazły się w domu rodziny Adolfa Duszka. Właśnie doczekały się wydania w formie albumu.
Odbudowa Warszawy jest jej mitem założycielskim i uniwersalną opowieścią o nadziei. To właśnie próba stworzenia na gruzach stolicy "najlepszego miasta świata" stanie się kanwą pierwszej opery o Warszawie. Ma zachwycać rozmachem, jednak czasu na jej stworzenie wcale nie jest wiele.
Artysta Stefan Rassalski stworzył bezcenną dokumentację fotograficzną wojennych zniszczeń Warszawy i powojennej odbudowy miasta. Około 200 jego zdjęć znalazło się w albumie wydanym właśnie przez Narodowe Archiwum Cyfrowe.
W zakamarkach domu rodziny Duszków na Starych Bielanach znaleziono bezcenne negatywy. Należały do Adolfa Duszka, który na zdjęciach uwiecznił Warszawę z lat 50. XX wieku.
Pałac Saski. Po co go odbudowywać? - To hołd wobec 6 mln ofiar, polskich obywateli w czasie II wojny światowej - powiedział we wtorek na Forum Ekonomicznym w Karpaczu wicepremier i minister kultury Piotr Gliński. Jak jeszcze argumentował potrzebę tej inwestycji?
Odbudowa Pałacu Saskiego. "Polskę było stać na odbudowę Starówki i Zamku Królewskiego, tym bardziej teraz stać na odbudowę Pałaców Saskiego, Brühla i kamienic" - stwierdził w środę senator PiS Stanisław Karczewski.
Protest przeciwko odbudowie Pałacu Saskiego. Już blisko 70 osób - historyków sztuki, kulturoznawców, architektów, artystów, pisarzy, działaczy społecznych - poparło list otwarty przeciw szykowanej przez państwo odbudowie Pałacu Saskiego i zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego w Warszawie. "To kojarzy się z historyczną arogancją władzy zaborców i okupantów".
W najbliższą środę - 7 lipca - prezydent Andrzej Duda skieruje do parlamentu projekt ustawy o odbudowie Pałacu Saskiego. Zapowiedział to podczas piątkowego spotkania z marszałkiem Senatu Tomaszem Grodzkim.
"Stolica nie może być miastem bez przeszłości. Musi więc odzyskać sylwetkę Zamku i katedry" - przekonywał po wojnie prof. Jan Zachwatowicz, inicjator podźwignięcia z ruin Starego Miasta i Zamku Królewskiego. W czwartek odsłonięto na Starówce jego pomnik.
Widoki Warszawy pędzla Canaletta są niczym portal, przez który można przenieść się do miasta z czasów Stanisława Augusta Poniatowskiego. Zamówione przez króla w XVIII stuleciu, półtora wieku później posłużyły jako wzór do odbudowy zniszczonej wojną stolicy.
50 lat temu zielone światło dla odbudowy zamku królewskiego dał Edward Gierek. - Jubileusz zainaugurujemy wystawą "Arcydzieła Watykanu", a drugą jej odsłoną będzie przypomnienie biografii Karola Wojtyły - zapowiada dyrektor zamku.
Na Starym Mieście stanął pierwszy od wielu lat nowy pomnik. Na razie go nie widać, otoczony jest konstrukcją przykrytą szczelnie niebieską plandeką. To opakowanie skrywa posąg prof. Jana Zachwatowicza, ojca powojennej odbudowy warszawskiej Starówki.
Nie żyje architektka Maria Piechotka, uczestniczka powstania warszawskiego, współprojektantka odbudowy archikatedry św. Jana Chrzciciela, współautorka osiedli mieszkaniowych na Bielanach i badaczka architektury synagog. W lipcu 2020 r. obchodziła swoje setne urodziny.
Mały skwer dla jednego z największych Czechów w historii - Vaclava Havla. Skromną alejkę dostanie też Biuro Odbudowy Stolicy. Kto jeszcze?
Warszawa znana jest w Europie nie z powodu swoich wartości architektonicznych, lecz powojennej odbudowy, o której można przeczytać w każdym podręczniku konserwacji zabytków - przypomina prof. Krzysztof Pawłowski. To on dokładnie 40 lat temu przekonał UNESCO, że Starówka należy do światowego dziedzictwa.
Robotnicy zaczęli pod koniec lat 40. dostawać mieszkania, ale jednak sporo trafiało do urzędników czy inteligentów. Symbolem tego są dygnitarskie mieszkania na MDM-ie, które miały służbówki, czyli pokoik przy kuchni, dostępny z odrębnego korytarza. Mimo zmiany systemu istniała służba - opowiada Grzegorz Piątek, autor nowej książki o powojennej odbudowie Warszawy.
Dziesiątki wydarzeń - wystaw, wykładów, debat, konferencji, pokazów filmowych i spacerów - przypomni trud powojennej odbudowy Warszawy. Od jej rozpoczęcia mija właśnie 75 lat.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)