Na początku kwietnia poprosiliśmy was o odwiedzenie zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego w poszukiwaniu waszych ulubionych zdjęć i przesłanie ich do nas z krótkim uzasadnieniem wyboru. Dziś prezentujemy 12 naszym zdaniem najciekawszych fotografii i rozpoczynamy głosowanie na najlepszy zestaw zdjęcie plus uzasadnienie. W czerwcu wybrane fotografie zobaczymy na wystawie plenerowej przygotowanej przez NAC.
Gdyby porównać świat, Warszawę sprzed blisko 70 laty do tej z dzisiaj, to chyba brakowałoby słów. Ze zniszczeń powstało miasto, kiedyś mój profesor od urbanistyki powiedział, że ktoś postawił kilka pudełek w miejscu dawnych kamienic i myśli, że odtworzył miasta.
Zupełnie się z nim nie zgadzam. Gdy patrzę na tę i wiele innych podobnych fotografii, to widzę śmiech, płacz, miliony scen, uczuć i pragnień, które kryją się w tych fragmentach ocalałych murów. Głęboko wierzę, że ja też, przechadzając się po odtworzonych ścieżkach, zostawiam ślad, który kiedyś odkryją moje dzieci. Bo każdy z nas tworzy miasto. Niczym są układy , założenia i inne tworzy architektoniczno-urbanistyczne bez człowieka jego czynów. Miejsce na zdjęciu kojarzy mi się z miłością i z bólem po rozstaniu. Pamiętam ludzi i ludzi przypisuję do zdjęć.
Mariusz Ciesielski
Autobusy francuskie Somua były małe, zabierały zapewne niewielu pasażerów w porównaniu z obecnymi pojazdami. Były to jednak pierwsze autobusy uruchomione w stałej komunikacji autobusowej w Warszawie, która ruszyła w 1928 roku. W przeciwieństwie do obecnych autobusów te przedwojenne miały numery linii w kształcie liter, ponieważ linie autobusowe przed 1939 r. były nieliczne, dlatego że priorytetem dla władz Warszawy był rozwój komunikacji tramwajowej.
Adam Rozmysłowicz
Jest to zdjęcie osiedla Mirów-prawdopodobnie z dachu mojego domu, w którym mieszkałam do 1960 roku.
Widoczną uliczką chodziłam do szkoły podstawowej przy ul. Elektoralnej, a także bawiłam się na bardzo ważnym widocznym urządzeniu - czyli trzepaku. Pomimo że był on drewniany i dość często używany przez mieszkańców, udało mi się nie wbić z niego żadnej drzazgi przy robieniu fikołków na trzepaku.
Było to dobre miejsce zamieszkania, gdyż po prawej stronie mego domu (niewidoczna na tym zdjęciu) była (i na szczęście nadal jest) Hala Gwardii, gdzie odbywały się występy cyrków, które wtedy przyjeżdżały do Warszawy. Wozy cyrkowe stały na pl. Mirowskim i mogliśmy podglądać artystów, a co najważniejsze - oglądać zwierzęta cyrkowe.
Po lewej stronie mego domu jest do dziś ul. Elektoralna. Na ulicy tej i pobliskim pl. Bankowym (wtedy pl. Dzierżyńskiego) odbywały się występy uczestników V Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentów w lipcu i sierpniu 1955 roku, na które chodziłam razem z ojcem i zbierałam wpisy jego uczestników do okolicznościowego pamiętnika. Mam go do dziś.
Katarzyna Stawczyk
Fotografia przedstawia kościół na Bielanach. Dla mnie jest to miejsce bardzo emocjonalne - w tym kościele moi rodzice brali ślub, a ja zostałem ochrzczony. Kościół położony jest na terenie Lasów Bielańskich, piękne otoczenie pięknego zabytku.
Robert Stefański
Proponuję zdjęcie wykonane przez Grażynę Rutowską na os. Za Żelazną Bramą, przy skrzyżowaniu ul. Żelaznej i Grzybowskiej. Przedstawia ono saperów wydobywających pociski artyleryjskie dużego kalibru podczas prac budowlanych przy rozbiórce d. Browaru Parowego W. Kijok i budowy Zakładów "Warsowin". W tle widoczna oficyna kamienicy przy ul. Waliców.
Jak widać, prawie 30 lat po wojnie Warszawa nadal skrywała mordercze jej pozostałości. Ciekawe, czyje to pociski? Obrońców z 1939, niemieckiego garnizonu, Powstańców czy Ludowego WP i "bratniej" Armii Czerwonej?
Grażyna Rutowska, fotoreporterka "Dziennika Ludowego" i "Zielonego Sztandaru", mieszkała na osiedlu Za Żelazną Bramą od końca lat 60. do drugiej połowy lat 70. i poświęciła wiele fotografii temu miejscu, spośród tysięcy innych przedstawiających Warszawę. Myślę, że prezentowana fotografia jest jedną z ciekawszych wykonanych przez Autorkę.
Łukasz Karolewski
Głosuję na to zdjęcie, ponieważ jest ironiczne. Można je odczytywać na dwa sposoby: kiedyś Warszawiacy stali na ulicy i nie potrafili korzystać z sygnalizacji świetlnej, dziś to tłum ludzi znajdujących się nieustannie w ruchu.
Ula Komorek
Wybrałam zdjęcie skrzyżowania ul. Wołoskiej z al.Lotników. Zachwycił widok bezkresnej łąki - dziś to okolice Galerii Mokotów. Ta część miasta skupia obecnie tzw. białe kołnierzyki. Świat ze szkła i metalu przyciąga rano tłumy ludzi biegnących do pracy. Dla tych zagonionych ludzi polecam to zdjęcie, ono pozwala nabrać dystansu, wywołuje uśmiech. Kto wie, co tutaj będzie za kolejne 40 lat?!
Hanna Czerwińska
Zdjęcie przedstawia widok na budowane osiedle Koło ze szczytu górki w parku Moczydło.
Z parkiem Moczydło łączą mnie wspaniałe wspomnienia. Pierwsze 20 lat życia spędziłem na Kole. Moje życie, podobnie jak całej naszej paczki kręciło się wokół parku. To tam rodzice zabierali nas na pierwsze zjazdy na sankach. Później były już samodzielne wyprawy, by zjeżdżać na czymkolwiek, nawet na masce od syreny znalezionej w krzakach. W jeziorkach znajdujących się u podstawy górki puszczało się statki z kory, łowiło się raki, nawet ryby, ujeżdżało rowery wodne. Zimą łyżwy były obowiązkowe. To przez park przechodziło się w drodze na pobliskie baseny z ręcznikiem na ramieniu i kluczem na szyi. To park i górka były celem pierwszych wagarów. Tam odbywały się pierwsze randki zakończone nieśmiałymi pocałunkami. To po tym parku w końcu wielu z nas spaceruje z kolejnym już mam nadzieję równie kreatywnym pokoleniem. Zaiste magiczne miejsce.
Maciej Kosecki
Wakacje 1968. Młodzież zakwaterowana na koloniach w pobliskiej szkole wraca z Pałacu Kultury i Nauki.
Młodość kontrastuje z ruinami eleganckiej niegdyś dzielnicy. Tyle zostało ze zwartej północnej pierzei ulicy Złotej od Sosnowej do powojennej trasy N-S.
Kamienica z zachowaną frontową oficyną ma nr 44. W narożniku parteru działa wytwórnia W-wskich Z-dów Ciastkarskich. Reklama głosi: Kto siłaczem zostać chce, ten je ciastka z WZC ! Teraz wydźwignięto tam gigantyczny apartamentowiec.
Kolejny budynek, ocalały tylko w połowie, jest domem mojego dzieciństwa i młodości. Z mych okien na trzecim piętrze wzrok sięga po Ochotę.
Wyróżnia się jeszcze gmach po lewej stronie zdjęcia, nadto jest popularny z licznych na mieście szyldów o treści: PODANIA - ZŁOTA 54. W przybudówce prosperuje warzywniak - mekka okolicznych pań domu, podobnie jak magiel - Złota 46 oraz mięsny i ogólnospożywczy - Złota 45. Szewc i krawiec są pod 44, wypożyczalnia sukien ślubnych pod 50, skład opałowy nosi nr 49, fryzjer i cukiernia - 59. Potem numery posesji od 45 do 59 zagarnęły Złote Tarasy, a po stronie parzystej obok wieżowca żagla rozpostarł się hotel. Pałac Kultury przez te lata tylko nieco pociemniał.
Maciej W. Kowalski
Laweta armatnia ustawiona jest na otoczonym drewnianym płotem kurhanie. Dokładnie w tym miejscu stała trybuna, z której za życia marszałek Józef Piłsudski przyjmował odbywające się na Polu Mokotowskim defilady wojskowe. Właśnie tu 17.05.1935 r. podczas warszawskich uroczystości pogrzebowych znajdowała się laweta z trumną z ciałem Marszałka. Stąd wyruszył on w ostatnią drogę do Krakowa.
Ten pamiątkowy szaniec wraz z planowanym sarkofagiem - obeliskiem miał znaleźć się przy Polu Chwały - defiladowej części projektowanej alei Marszałka J. Piłsudskiego.
Nasyp ten nie dotrwał do naszych czasów. Został on splantowany ok. 1947 r. podczas budowy osiedla domków fińskich. Obecnie w jego miejscu od dawna znajduje się brama pożarowa na tyłach Biblioteki Narodowej, wychodząca na ul. Leszową, przez lata będącą drogą dojazdową dla śmieciarek MPO. Miejsce, w którym Marszałek pożegnał się na zawsze z Warszawą, nie jest dziś w żaden sposób upamiętnione.
Michał Urbaś
Delikatesy na Brackiej - najwspanialszy sklep spożywczy Warszawy. Dzisiaj byle market ma bogatszy asortyment, ale wszystkie razem znaczą tysiąckroć mniej. Na morzu ubóstwa handlu uspołecznionego Delikatesy unosiły się jak herbaciany kliper, którego sylwetkę miały w logotypie. Było kolonialnie. Tu nie krojono marmolady ani galarety z nóżek. Tu nie owijano w papier śledzi łowionych w beczce. Tu w ogóle nie było kiszonej kapusty.
W stoisku pośrodku sprzedawano wytworne, bo słodkie, wina Mistella i Lacrima. Po prawej stronie złociły się nieosiągalne gdzie indziej cytryny, a przed świętami szeleściła bibułka, w którą owijano pomarańcze. W dziale cukierniczym można było dostać kukułki, raczki, cukierki grylażowe i wielkie marzenie dzieci: mieszankę czekoladową produkcji Zakładów 22 Lipca (d. Wedel). Absolutnie bajeczną.
Czuło się ducha luksusu i lepszego świata, przede wszystkim za sprawą cudownego aromatu palonej na miejscu kawy. Niekiedy nic nie trzeba było kupować - ten zapach wystarczał.
Jerzy Jarski
61 lat za kratami. Nie na Rakowieckiej, lecz w bloku MDM. Zdjęcie Grażyny Rutowskiej przedstawia Marszałkowską 55/73 - blok MDM 1B. Został on zaprojektowany przez zespół z pracowni MDM pod kierunkiem Eleonory Sekreckiej. Zaplanowano tu zagłębie gastronomiczne. Na zdjęciu z 1971 roku widać neony reklamujące nieistniejącą dzisiaj restaurację Szanghaj, Mazowsze, a w głębi działający do dzisiaj bar mleczny reklamujący się kiedyś krową mrugającą okiem.
A gdzie kraty? Blok 1B wystąpił w jednym z felietonów Wiecha z panem Piecykiem w roli głównej w "Expressie Wieczornym". Wiech opisał "okienka strzelnicze", czyli bardzo małe okna, jakie zafundowano mieszkańcom ostatniego piętra. Pierwotnie miał być tam wielki strych, ale w ramach zaleconych przez ZOR oszczędności powstały mieszkania. Po protestach i felietonie Wiecha okna powiększono, ale za to zamontowano kraty wielkości całego okna. Są jeszcze osoby, które w ten sposób spędziły już 61 lat za kratami. A zapewne będzie to ich dożywocie.
Krzysztof Olszak
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze