Nie tylko Atrium. Rozbiórki budynków z lat 90. [ZDJĘCIA]

Przesądzona jest już rozbiórka biurowca Ilmet przy rondzie ONZ. Zbudowany w 1997 r. 83-metrowy biurowiec błyskawicznie się zestarzał. Nie da się go wyremontować tak, by spełniał wymogi stawiane dziś nowoczesnym biurowcom. Na dodatek rondo ONZ w tym samym czasie ze skrzyżowania na peryferiach centrum przeistoczyło się w jedno z najbardziej miejskich rond: ze 192-metrowym wieżowcem Rondo 1 i powstającą stacją drugiej linii metra. To dlatego właściciel Ilmetu chce go rozebrać i zastąpić 188-metrowym budynkiem autorstwa pracowni Schmidt Hammer Lassen. Inwestor ma ambitny plan, by wszystkie zgody niezbędnie dla rozbiórki zdobyć jeszcze w tym roku.

Tak ma wyglądać nowy wieżowiec na miejscu Ilmetu

Próby czasu nie wytrzyma także sześciopiętrowy blok przy ul. Pereca 1a na tyłach ronda ONZ. Powstał zaledwie w 1994 r., architektura autorstwa nieżyjącego Andrzeja Kicińskiego była nawet chwalona i nagradzana. Ale dziś wszędzie obok rosną wieżowce. Obecny właściciel budynku, firma Skanska, też chce tu postawić znacznie wyższy budynek. Systematycznie wykwaterowuje mieszkańców, blok jest już na wpół opustoszały. Jeżeli zostanie rozebrany, będzie to pierwszy przypadek budynku mieszkalnego z lat 90-tych rozebranego pod nową inwestycję.

20 urodzin, które przypadałyby w lutym tego roku, nie doczekał hotel Mercure u zbiegu Jana Pawła i Grzybowskiej. Kielecki deweloper Echo Investment na przełomie 2012 i 2013 r. zakończył jego rozbiórkę. Na miejscu tego stosunkowo niskiego budynku (miał dziesięć kondygnacji), stanie 160-metrowa przeszklona biurowa wieża zaprojektowana przez pracownię Kuryłowicz & Associates. Budowa ma się rozpocząć latem. Razem ze stojącym po drugiej stronie Grzybowskiej stumetrowym wieżowcem PZU tworzyć będzie bramę do nowej biurowej dzielnicy, jaka rośnie na poprzemysłowych terenach Woli

Oddany do użytku w 1993 r. niski biurowiec Mennicy Polskiej u zbiegu Żelaznej i Grzybowskiej był w chwili uruchomienia chlubą inwestora. Dziś bez żalu właściciel przymierza się do jego rozbiórki, bo w tym miejscu może stanąć budynek wyższy, co najmniej 13-piętrowy. Ale to odległa przyszłość, bo w tym budynku istnieje także zakład menniczy, w którym wybijane są monety. Najpierw Mennica musi zbudować nowy zakład na Annopolu, a dopiero potem będzie mogła rozbierać gmach.

Biurowiec Saski Point u zbiegu Królewskiej i Marszałkowskiej to jeden z najmłodszych budynków, którego rozbiórka brana jest pod uwagę. Powstał zaledwie w 1999 r. Na pierwszy rzut oka tego nie widać, ale tak naprawdę to dwa budynki. Jeden jest położony w samym narożniku i należy do BRE Banku), a drugi dalej wzdłuż Marszałkowskiej w stronę pl. Bankowego - właścicielem tej drugiej części jest firma CA Immo. BRE Bank bada w stołecznym ratuszu możliwość rozbiórki sześciopiętrowego i zastąpienia go budynkiem wysokim na ok. 60 metrów lub - w drugim wariancie - nawet 120-metrowym wieżowcem.

Hotel Mercure Warszawa-Centrum (dawny Holiday Inn) u zbiegu Złotej i al. Jana Pawła II powstał na przełomie lat 80. i 90-tych ub. wieku. Jego właścicielem jest firma Orbis. Kilka lat temu sondowała rynek, przymierzając się do wejścia w spółkę z firmą, która zburzyłaby hotel i na jego miejscu zbudowała wieżowiec, a potem część powierzchni w nim przeznaczyłaby pod hotel. Ratusz sprzyja temu pomysłowi. Z analiz widokowych zleconych przez samorząd wynikało, że w tym miejscu może stanąć nawet bardzo wysoki, ponad 200-metrowy wieżowiec. Na razie jednak inwestor do tego pomysłu nie wraca.

Zbudowany w 1998 r. dziesięciopiętrowy biurowiec Kaskada u zbiegu al. Jana Pawła II i Śliskiej należy do Państwowego Holdingu Nieruchomości. Półtora roku temu firma przyznawała, że prowadzi analizy możliwości zastąpienia tego budynku wyższym biurowcem, o skali porównywalnej z pobliskim Rondo 1. Byłoby to bardzo trudne zadanie - po drugiej stronie ul. Śliskiej stoi kilkunastopiętrowy blok, którego mieszkania muszą mieć zapewnioną odpowiednią ilość światła. Prezes PHN Wojciech Papierak w rozmowie z "Gazetą Stołeczną" mówił kilka tygodni temu: "Niczego dzisiaj nie rozbieramy. Mamy co robić, jesteśmy na innych rzeczach skoncentrowani przez najbliższe kwartały i lata. To temat do realizacji w odległej przyszłości, jeśli w ogóle".

Gdy w 1992 r. u zbiegu Grzybowskiej i Towarowej zaczynał działać ośmiopiętrowy biurowiec firmy Kolmex, był wtedy jednym z największych nowych biurowców w Warszawie. Dziś stoi pomiędzy dwustumetrowym drapaczem chmur zbudowanym przez firmę Daewoo (obecna nazwa Warsaw Trade Tower), powstającym wieżowcem Warsaw Spire, który będzie mieć 180 metrów i stacją drugiej linii metra budowaną pod pobliskim rondem Daszyńskiego. Na razie o jego możliwej rozbiórce jeszcze oficjalnie się nie mówi, ale to chyba już tylko kwestia czasu.

Tylko nieoficjalnie mówi się o możliwości rozbiórki niektórych biurowców w kompleksie Empark u zbiegu Domaniewskiej i Wołoskiej. To jeden z największych zespołów biurowych w Warszawie, oferuje aż ponad 100 tys. m kw. biur. Wewnętrzną część tego kompleksu zajmuje niezbyt urodziwy parking. Przez niego Empark wygląda jak biedniejszy krewny rosnącego po drugiej stronie Domaniewskiej kompleksu Platinium Business Park, w którym samochody schowano pod ziemię, a w środku urządzono klimatyczny zielony park. W branży nieruchomościowej słychać pogłoski o tym, że właściciel Emparku przymierza się do rozbiórki niektórych budynków kompleksu i zastąpienia ich gmachami w całości lub części składającymi się z kilkukondygnacyjnego parkingu.

Na zdjęciu biurowiec Mars. Fot. Dariusz Borowicz / Agencja Gazeta

W tym kontekście mówi się o małych budynkach Galaxy i Jupiter (rocznik - 1996) lub części biurowca Mars (rocznik 1997). Właściciel kompleksu pogłosek nie potwierdza ani nie dementuje.

Niektóre z przeznaczonych do rozbiórki budynków z lat 90-tych mają całkiem niezłą architekturę. Dlatego szkoda, że to one mają pójść pod kilof, a nie inne budynki z tego samego okresu, do których architektury zastrzeżeń jest dużo więcej. Ech, gdyby tak znalazł się inwestor, który rozebrałby Centrum Finansowe Puławska (rocznik 1996) u zbiegu Goworka i Puławskiej... Od samego początku 12-piętrowy budynek o wdzięku olbrzymiego pudła na telewizor był krytykowany za gigantyczną skalę, miażdżącą koronę skarpy warszawskiej, na której stoi. Zarzut pozostaje aktualny, mimo powstania nieopodal wieżowca Plac Unii. Dla takiej rozbiórki nie można jednak znaleźć uzasadnienia ekonomicznego. Deweloperzy decydują się na nie tylko, jeżeli mogą postawić budynek większy, a nie mniejszy.

Centrum Finansowe Puławska uznawane było za nowoczesne w czasach, gdy paliło się w biurach. Na zdjęciu 1999 rok.

Z tego samego powodu z panoramy Warszawy nie zniknie 116-metrowy turecki wieżowiec Millennium Plaza (rocznik 1999), stojący przy Al. Jerozolimskich. "Kabina prysznicowa" i "toi-toi" to najłagodniejsze przydomki, jakimi obdarzany jest ten biurowiec. Większego budynku w tym miejscu nie można postawić ze względu na ograniczenia związane z lotniskiem Okęcie. Jedyna nadzieja w tym, że kiedyś jego inwestor znajdzie pieniądze na modernizację elewacji - kiedyś się już do tego przymierzał, ale z powodu kryzysu spasował.

Fot. Jacek Łagowski / Agencja Gazeta

Taką operację plastyczną przeprowadził za to kilka lat temu właściciel 116-metrowego wieżowca Orco Tower (rocznik - 1996) u zbiegu Jerozolimskich i Chałubińskiego. Mimo to budynek wciąż budzi wiele krytycznych uwag. W tym miejscu mógłby na pewno stanąć budynek nieco wyższy, 140-150-metrowy. Jednak wątpliwe, by to była różnica, która mogłaby nakłonić właściciela do jego rozbiórki. Na dziś takich planów nie ma.

Fot. Franciszek Mazur / Agencja Gazeta