Trybunał Konstytucyjny zakazuje aborcji, protesty w polskich miastach
Oktawia Kromer, Zuzanna Bukłaha,
Oktawia Kromer, Zuzanna Bukłaha,
Małgorzata Zubik, Kacper Sulowski
Wojciech Karpieszuk, Agata Kondzińska
Trybunał Konstytucyjny zakazuje aborcji, protesty w polskich miastach
środa, 27 stycznia 2021
Na tym kończy się dzisiejszy protest oraz nasza relacja na żywo z marszu przez Warszawę. Dziękujemy za to, że byli Państwo z nami i zapraszamy na czwartkową relację. Dobranoc.
Marta Lempart przypomniała przed chwilą, że w piątek mija sto dni od początku protestów w obronie prawa do wyboru. Właśnie dlatego w piątek ma się odbyć wielki protest. Apeluje, aby jutro też dołączyło do niego jak najwięcej ludzi.
Ogłasza także koniec zgromadzenia i prosi, by wszyscy rozeszli się równocześnie. To kwestia bezpieczeństwa.
Parę minut potem Strajk Kobiet podsumował marsz i też zwrócił uwagę na nietypowe zachowanie policji. Na koniec protestu jeden z policjantów powiedział do fotoreporterów pod TK: "Jeżeli szukacie sensacji, to jej dziś nie będzie".
"Na ten moment nie mamy również żadnych informacji o osobach zatrzymanych, miejmy nadzieję, że tak pozostanie, w razie czego - będziemy informować" - zapowiedziały aktywistki na Telegramie.
Atmosfera przed Trybunałem Konstytucyjnym przypomina piknik. Kilka osób się bawi, ktoś tańczy kazaczoka, jest też ekipa z gorącą herbatą dla protestujących. W sumie jest tu wciąż kilkaset osób. Jest też Marta Lempart, która zaprasza na jutrzejszy protest. A protestujący kończą marsz ze środkowymi palcami wycelowanymi w gmach, w którym rządzi teraz Julia Przyłębska.
Strajk kobiet na Dolnym Śląsku. Ogłoszenie uzasadnienia tzw. wyroku trybunału Julii Przyłębskiej ponownie wyprowadziło tysiące ludzi w całej Polsce na ulice. Spontaniczne protesty miały miejsce m.in. pod biurami dolnośląskich posłów PiS.
Ok. godz. 21.35 czoło marszu doszło do TK i protest powoli zaczął się rozwiązywać. Jeszcze przypomnienie o protestach w kolejnych dniach oraz pamiątkowe zdjęcia ze strajkowym banerem pod TK i czas do domu. Pamiątkowe zdjęcia są robione na tle pustego radiowozu, który stoi na środku ulicy. Nigdzie nie widać i nie słychać policji.
Po tym, jak Trybunał Konstytucyjny zakazał aborcji strajk kobiet wrócił dziś na ulice w całej Polsce, również w Radomiu. - Dla mnie to tortury i hańba, zmuszanie kobiet do heroizmu - mówi jedna z protestujących pod siedzibą Prawa i Sprawiedliwości
Publikacja uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji wywołało w środę, 27 stycznia demonstracje w całym kraju. Częstochowianki i częstochowianie spotkali się w Alejach.
W Olsztynie protesty po publikacji uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji. Akcja była spontaniczna, a mimo to na ulice wyszło ok. 60 osób.
Policja nie interweniuje wobec protestujących po publikacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego zakazującego aborcji z powodu wad płodu. Nie słychać nawet komunikatów ostrzegających, że mamy stan epidemii. To wyraźna zmiana w stosunku do poprzednich protestów.
Marsz minął znów kościół św. Aleksandra na pl. Trzech Krzyży, który nadal jest obstawiony przez policję. Ale wciąż jest spokojnie. Policjanci nie interweniują, idą wzdłuż marszu, dlatego niektórzy uczestnicy komentują, że mundurowi idą tym razem ramię w ramię z protestującymi. Ktoś żartuje: "Policja idzie z nami!". Po chwili ktoś rzuca to hasło przez megafon. Robi to w stylu nawiązującym do komunikatu policyjnego, dobrze znanego z poprzednich protestów: "Uwaga, uwaga! Obywatele i obywatelki, policja jest z nami!".
Lempart zapowiada jednocześnie, że w czwartek między godz. 19 a 21 ciąg dalszy protestu. A na Telegramie, przez który komunikują się protestujący, czytamy, że w piątek mobilizacja - cała Polska jedzie na protest do Warszawy.
Na rondzie Dmowskiego, wśród protestujących zwanym rondem Praw Kobiet, strajkujący puszczają komunikat podobny do tego policyjnego - o stanie epidemii i zakazie zgromadzeń, z tą różnicą, że OSK w swoich informuje, że zgromadzenie jest legalne.
Tutaj Marta Lempart ogłasza też, że marsz znowu idzie pod Trybunał Konstytucyjny. I tam protest ma się skończyć.
O godz. 20 pod biurami PiS w Gdańsku i Gdyni rozpoczęły się pikiety i "spacery". W ten sposób mieszkańcy Trójmiasta protestują przeciwko publikacji uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego i zaostrzeniu przepisów aborcyjnych.
Michał Bąkiewicz, organizator Marszów Niepodległości, które przeważnie kończą się zadymami, tym razem informuje o rzekomym ataku "towarzyszów Pani Lempart" na ekipę mediów narodowych. Nie wiemy, o jaki "atak" chodzi. Nasi dziennikarze na razie nie potwierdzają, że do jakiegoś niebezpiecznego zdarzenia w ogóle doszło.
Kilkadziesiąt osób protestowało przed siedzibą PiS w Kielcach po publikacji uzasadnienia Trybunału Konstytucyjnego Julii Przyłębskiej w sprawie aborcji i zapowiedzi opublikowania jego orzeczenia w Dzienniku Ustaw.
Skrzyknęli się błyskawicznie i w parę godzin po publikacji uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji białostoczanie i białostoczanki zjawili się na zaśnieżonym Rynku Kościuszki. Pod hasłem: "To jest k... dramat!" protestujący w środę (27 stycznia) wieczorem nie kryli oburzenia w związku z uzasadnieniem TK i zapowiedzią rządu o bezzwłocznej publikacji samego wyroku.
Dzisiejsze protesty skomentował od razu były premier Donald Tusk.
Im nie chodzi o ochronę życia. To przecież pod ich rządami coraz więcej Polaków umiera i coraz mniej się rodzi. Życie to polskie kobiety. Obrona ich praw i godności przed cynicznym fanatyzmem władzy to nasze być albo nie być.
Zaskakująca zmiana planów protestujących. Marta Lempart zapowiedziała, że marsz nie próbuje dostać się bliżej siedziby PiS ani tym bardziej iść w stronę Żoliborza i domu Jarosława Kaczyńskiego. Policjanci, którzy zaczęli się kłębić koło domu wicepremiera, nie będą mieli - na razie - pracy.
Teraz cel protestujących to rondo Dmowskiego. Koło ronda policja zajęła kilka ulic, a ruch odbywa się objazdami.
Trybunał Konstytucyjny opublikował w środę uzasadnienie wyroku w sprawie aborcji. Toruńskie działaczki zorganizowały w związku z tym protest na Rynku Staromiejskim.
Pod domem Jarosława Kaczyńskiego na Żoliborzu na razie spokój i stoją zaledwie dwie policyjne furgonetki oraz dwa radiowozy. Jest też kilku policjantów z prewencji na ul. Mickiewicza.
Po paru minutach sytuacja zmieniła się radykalnie. Raptem w uliczkach wokół domu prezesa Kaczyńskiego zaroiło się od policjantów. Służby są już dobrze przygotowane na ewentualne nadejście uczestników marszu Strajku Kobiet.
Kilkaset osób przyszło w środę wieczorem pod siedzibę PiS przy ul. Retoryka, by zaprotestować przeciwko publikacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego Julii Przyłębskiej ws. aborcji. - PiS nie ma co szukać w tym kraju. Może tylko wyp...ć!" - skandują uczestnicy.
Marta Lempart nawołuje, by podejść bliżej siedziby PiS, ale policja wciąż blokuje ulicę. Mówi, że "według badań 85 proc. ludzi w Polsce wierzy, że wygramy [ws. aborcji]". Zapowiada też, że hasło "Je**ć PiS i Konfederację" to ostrzeżenie także dla tych, którzy przejmą kiedyś władzę. - Już nie ma odwrotu od zapewnienia praw kobietom, LGBT, niepełnosprawnym i słabszym.
I dalej: - To jest czas próby też dla pielęgniarek i lekarzy. Nie stawajcie przeciwko kobietom, nie stawajcie po stronie PiS i Kościoła.
Ostrzega środowisko lekarskie. - Mam dość proszenia! Więc lekarze i lekarki, to czas próby dla was.
Linus Lewandowski, działacz LGBT, wszedł na mur z tęczową flagą. - "Jak on tam wlazł? Nawet policjanci są pod wrażeniem i go nagrywają" - komentują ludzie - donoszą nasze reporterki. Trwa sesja fotograficzna z Linusem Lewandowskim i jego tęczową flagą na murze.
Opolanki protestujące przeciwko wyrokowi Trybunału Julii Przyłębskiej w sprawie przerywania ciąży pojawiły się na pl. Wolności błyskawicznie.- Może niewiele możemy zrobić, ale jednocześnie to wszystko, co możemy zrobić - mówili młodzi opolanie.
Tłum zbliża się już do ul. Nowogrodzkiej. Siedziba PiS obstawiona jest policją. Policjanci stoją wokół płotu, są radiowozy. Ludzie krzyczą do policjantów: "Zdejmij mundur, przeproś matkę!" oraz "Kaczyński wypierdalaj!". Tłum woła: "TVP łże!" oraz "Wolność wyboru zamiast terroru!". Zgromadzeni blokują ulicę Raszyńską i Koszykową. - Musimy coś z tym zrobić, musimy pokazać nasz sprzeciw. Musimy pokazać, że państwo kościelne nie przejdzie - mówi ktoś przez megafon. ?Chcemy zdrowia, nie zdrowasiek!? - dodaje tłum.
Paweł Kasprzak z Obywateli RP z różą w pierwszym szeregu przed policją. Strajk Kobiet informuje, że strajkuje 46 miast w Polsce.
Opolanki protestujące przeciwko wyrokowi Trybunału Julii Przyłębskiej w sprawie przerywania ciąży pojawiły się na pl. Wolności błyskawicznie.- Może niewiele możemy zrobić, ale jednocześnie to wszystko, co możemy zrobić - mówili młodzi opolanie.
- No, chłopaki, dzisiaj idziecie z nami, ze Strajkiem Kobiet, jak widać! - wołają aktywistki do policjantów. Kwadrans przed godz. 20 marsz mija Dworzec Centralny i wszystko wskazuje na to, że zmierza w kierunku siedziby PiS przy ul. Nowogrodzkiej.
Nasi reporterzy szacują, że w pochodzie jest już kilka tysięcy osób. Ludzie mówią między sobą, że nie spodziewali się takich tłumów. - Jestem wzruszona, że tak szybko ludzie się zebrali, porzucili ciepłe mieszkania i przyszli tutaj - mówi Magda, matka dwóch chłopców. - Tak, jestem matką i uważam swoją obecność tutaj za obowiązek.
Trybunał Julii Przyłębskiej opublikował uzasadnienie tzw. wyroku w sprawie aborcji, a rząd ma go zamieścić w Dzienniku Ustaw. Wrocławianie wyszli na protest.
19:25. Czoło marszu wchodzi na pl. Trzech Krzyży, czyli w miejsce, gdzie w czasie poprzednich protestów dochodziło do przepychanek i policyjnych łapanek. Tym razem marsz nie jest niepokojony przez policję. Pod kościołem św. Aleksandra stoi grupka narodowców i policja. - Warszawa wolna od faszyzmu! - wołają protestujący, przechodząc obok. Policja otacza szpalerem kościół.
Mimo że jeszcze przed protestem wydawało się, że policja mobilizuje duże siły, podczas przemarszu przez miasto praktycznie jej na razie nie widać. Z przodu, kilkaset metrów przed marszem, jest kilka radiowozów, ale nie blokują. Wygląda na to, że jadą w tym samym kierunku, w którym zmierza protest.
Komunikaty, łudząco podobnym tonem do tych nadawanych podczas poprzednich protestów przez policję, tym razem nadają organizatorzy. Mówią, że zgromadzenie jest legalne i nie należy się rozchodzić. I że to policja odpowiada za wszelkie ewentualne szkody.
"Trzeba było nas nie wkurwiać!" - skanduje czoło pochodu i wchodzi w Al. Ujazdowskie w kierunku pl. Trzech Krzyży. Organizatorki proszą o przejście wszystkich za baner. Policjanci tymczasem idą wzdłuż marszu chodnikiem, parami. Policja nie wystawiła zbyt dużych sił.
Pod hasłem "To jest, k..., dramat!" także białostoczanie i białostoczanki dołączają do spontanicznych protestów, jakie zapowiedziano na wieczór w całym kraju po publikacji uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji.
Marta Lempart zapowiedziała, że zgromadzeni zaczną za chwilę spacer przez miasto. Parę minut po 19 protestujący wyruszają spod siedziby TK w kierunku pl. Na Rozdrożu. "Chodźcie z nami!", "Aborcja jest OK. Hej, hej, hej!" - krzyczą. Tłum liczy już ok. 2 tys. osób.
Około 200 osób zebrało się w środę wieczorem w centrum Poznania, by protestować przeciwko wyrokowi pseudotrybunału Julii Przyłębskiej w sprawie aborcji
- Zakaz aborcji nie powoduje, że nie ma aborcji. Powoduje, że aborcje są dozwolone tylko dla osób bogatych. I zwykle podłych, bo z prawicy - mówi Lempart. Pięć minut przed 19 na miejsce protestu dotarli przedstawiciele TVP. Ludzie ich otaczają i krzyczą: "Wypierdalać!" - A wiecie, kogo tu jeszcze mamy? Media narodowe! - krzyczy Lempart. Tłum krzyczy: "Wypierdalać!" - Nie rozmawiamy z prawicą, nie rozmawiamy z prowokatorami, nie rozmawiamy z Kościołem. Oni są chorzy, kiedy nie mają naszego zainteresowania.
Wśród uczestników protestu krąży aktywistka z markerem - zapisuje na przedramionach numer antyrepresyjny Szpili. To 722 196 139. Ludzie zaczynają skandować: "Wypierdalać!".
Jest już na pewno kilkaset osób, zajmują ulicę i chodniki na przestrzeni kilkuset metrów. - Walczymy o darmową aborcję dla wszystkich na żądanie. Dla wszystkich osób z macicami! - woła młoda kobieta przez megafon.
Lempart kilka razy podkreślała, że protesty to wina Jarosława Kaczyńskiego. I podsumowuje: - Sprawdzimy, ile radiowozów zamówi sobie, jak pizzę, pan Kaczyński, żeby się nie bać wkurwionych kobiet.
O 18.30 przemawia Marta Lempart. Ostro wystąpiła przeciwko PiS, Julii Przyłębskiej, ale też lekarzom, którzy będą zapewne odmawiać kobietom przeprowadzenia aborcji w oparciu o werdykt TK. - Każdego z was znajdziemy, wesprzemy Federę i każdą inną organizację pomagającą kobietom. Pożałujecie momentu, w którym stchórzyliście. To jest ostrzeżenie dla lekarzy i lekarek, dla dyrektorów i dyrektorek szpitali. Nie opłaci się wam podlizywanie się tej władzy. A każdy lekarz i lekarka, którzy będą postępować uczciwie i powiedzą, że orzeczenie magister Przyłębskiej nie jest dla nich wykładnią, dostanie od nas pomoc.
Lempart powiedziała też, że już 40 miast protestuje. Wezwała ludzi, by nie przyjmowali mandatów.
Katarzyna, która przyszła na protest, mówi, że "kolejna granica została przekroczona, choć wydawałoby się, że dalej już posunąć się nie można". Jedna z aktywistek Ogólnopolskiego Strajku Kobiet rozpoczęła skandowanie: "J***ć PiS" i Nie boimy się!".
Trybunał Konstytucyjny Julii Przyłębskiej opublikował uzasadnienie wyroku w sprawie aborcji, Strajk Kobiet zwołał protesty w całej Polsce. Jesteśmy z kamerą pod budynkiem TK w Warszawie.
W tłumie mnóstwo kamer telewizyjnych, między ludźmi przechadzają się też z kamerą policjanci, którzy również - tradycyjnie - nagrywają zgromadzenie. Widać przedstawicieli różnych partii i grup społecznych, którzy uczestniczyli w poprzednich protestach w obronie praw kobiet.
Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy, napisał na TT: "Cyniczni panowie uznali, że zamiast tłumaczyć się z chaosu, wyprowadzą kobiety na ulice. Może uda się przykryć nieudolność rządzących? Nie, panowie, nie uda się".
Cyniczni panowie uznali, że zamiast tłumaczyć się z chaosu wyprowadzą kobiety na ulice. Może uda się przykryć nieudolność rządzących? Nie panowie, nie uda się. Już nie tylko kobiety wyprowadzacie na ulice, to cały naród ma dość: https://t.co/0YRrX61cef#StrajkKobiet
Przejeżdżające pod TK samochody trąbią na znak wsparcia dla protestujących. Kilkudziesięciu policjantów pilnuje ogrodzenia Trybunału. Przy sąsiedniej ulicy Bagatela stoi zaparkowanych kilkanaście radiowozów. - Nie zajmują się pandemią, tylko zajmują się aborcją. Chcemy, żeby przestali - mówi Marta Lempart, odpowiadając na pytanie, dlaczego jako liderka OSK zwołała spontaniczną demonstrację pod TK. Wielu zebranych powiewa tęczowymi flagami, są także flagi z logo Strajku Kobiet.
O godz. 18.15 pod Trybunałem Konstytucyjnym zebrało się już nawet kilkaset osób. Wśród nich jest już także Marta Lempart, liderka Strajku Kobiet. Z radiowozu policja informuje o stanie epidemii i wzywa do opuszczenia miejsca. "Informujemy, że w tym miejscu nie zostało zgłoszone żaden zgromadzenie" - słychać z głośnika. Policja uznaje demonstrację za nielegalną, a więc zupełnie inaczej niż sądy, które nawet dzisiaj - w Olsztynie - uznały represje wobec uczestników za nieuprawnione.
Przed siedzibą Trybunału Konstytucyjnego w Warszawie zbierają się mieszkańcy, by przyłączyć się do protestu przeciwko opublikowaniu uzasadnienia decyzji ws. aborcji.
Podobnie jak w październiku, również teraz Ogólnopolski Strajk Kobiet zapowiada protesty w całym kraju. Do protestów przygotowuje się także Trójmiasto. Już po godz. 16 pod gdyńskim biurem Marcina Horały z PiS pojawiły się znicze.
Po ponad trzech miesiącach od orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego ws. zgodności przesłanki embriopatologicznej z Konstytucją opublikowane zostało uzasadnienie do wyroku. Wszystko wskazuje na to, że w najbliższym czasie opublikowany zostanie również sam wyrok. Strajk Kobiet wraca na ulice.
Monika Wielichowska (PO): Już w 2016 roku Jarosław Kaczyński zapowiadał, że chce, aby przypadki ciąż trudnych, gdy dziecko jest skazane na śmierć, zdeformowane, kończyły się porodem. Wtedy im się nie udało. Dziś wykorzystują do tego upolityczniony pseudotrybunał.
Barbara Nowacka (KO): To nie jest wyrok, to nie jest trybunał. To jest draństwo. Oni chcą dziś kolejny raz odwrócić uwagę od swojej nieudolności, wywołując wojnę z kobietami. Ten pseudowyrok od początku był polityczną grą fanatyków. Nie będziecie nam mówić, co możemy, a czego nie. Ale odpowiedź nastąpi - wyjdziemy na ulice.
Decyzję TK od razu zaczęli komentować politycy. Borys Budka (KO): Publikacja uzasadnienia pseudowyroku pseudotrybunału jest w mojej ocenie prowokacją Jarosława Kaczyńskiego. Dziś rząd próbuje przykryć swoją nieudolność, fiasko programu szczepień i braku zakupu 15 mln szczepionek. To cyniczna gra zdrowiem i życiem Polek. Naszym obowiązkiem jest kolejny raz stanąć po stronie kobiet. Chcę również zapewnić, że żaden praworządny rząd nie będzie respektował tego pseudoorzeczenia, które zapadło w sprawie praw kobiet.
Przypomniał to przed chwilą także Marcin Matczak, radca prawny, doktor habilitowany nauk prawnych, specjalista w zakresie teorii prawa. Na Twitterze przedstawił interpretację decyzji TK ws. aborcji.
Jeśli decyzja TK zostanie dziś opublikowana w Dzienniku Ustaw, treść uzasadnienia nie będzie miała żadnego znaczenia - jeden z przypadków dozwolonej aborcji po prostu natychmiast przestanie istnieć. Uzasadnienie może mieć wpływ na przyszłą zmianę ustawy aborcyjnej przez parlament
Przypomnijmy, że decyzje TK pod kierownictwem Przyłębskiej są kwestionowane przez wielu prawników i konstytucjonalistów. - Tak zwane orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego stanowi bezprecedensowy atak na prawa kobiet i wolność od nieludzkiego i poniżającego traktowania. Wzywamy sędziów i lekarzy do niebrania tego tzw. orzeczenia TK pod uwagę - apelowała w październiku Helsińska Fundacja Praw Człowieka. Dlaczego? W wydaniu wyroku brało udział trzech tzw. dublerów wybranych na zajęte miejsca sędziów, którzy orzekają, chociaż nie są sędziami. Zdaniem wielu konstytucjonalistów wyroki wydane z ich udziałem nie są wyrokami. Ale rządzący je uznają.
Już wiadomo, że protestujący wyjdą na ulice innych polskich miast. ** Kraków: o godz. 20 na ul. Retoryka 7. ** Łódź: o 19 pod siedzibą PIS na Piotrkowskiej 141, ** Wrocław: o 19 pod Pręgierzem na rynku, ** Poznań: ok. 18 na placu Wolności. ** Katowice: o 19 pod katedrą Chrystusa Króla.
Co ciekawe, wygląda, jakby decyzja Trybunału Julii Przyłębskiej nie była zaskoczeniem dla policji, która już dwie godziny przed ujawnieniem, że uzasadnienie wyroku ws. aborcji zostało opublikowane, gromadziła się na ulicach w niewielkiej odległości od Trybunału.
Zaczynamy naszą relację na żywo. Po godzinie 16 Strajk Kobiet alarmował: "Pani mgr Przyłębska opublikowała uzasadnienie swojego oświadczenia w sprawie aborcji na stronie internetowej Trybunału Konstytucyjnego. To teoretycznie otwiera drogę do publikacji <<wyroku>> w Dzienniku Ustaw". Działaczki Strajku Kobiet wezwały też warszawiaków do zebrania się o godz. 18.30 przed siedzibą Trybunału w al. Szucha.
