Nazwa pochodzi od imienia właściciela tych terenów Szmula Zbytkowera (1727-1801), żydowskiego kupca, bankiera, protegowanego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Granice podobszaru wyznaczają ulice: Kawęczyńska, Otwocka, Siedlecka, Grajewska, Łomżyńska do ul. Kawęczyńskiej (z ul. Michałowską, Zachariasza i Łochowską). Obszar zajmuje 11 ha.
Przestrzeń publiczna Szmulowizny wymaga działań modernizacyjnych, w złym stanie są także zabytkowe budynki. Brakuje tu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Ponadto ta część Warszawy zmaga się z problemami społecznymi (np. z uzależnieniami). Natomiast jej potencjał - według autorów planu rewitalizacji - tkwi, podobnie jak na Nowej Pradze, w wykorzystaniu lokali użytkowych.
Na Szmulowiźnie znaczna część budynków objęta jest ochroną konserwatorską. W gminnej ewidencji zabytków znajduje się m.in. obiekt dawnych Zakładów Polskiego Przemysłu Gumowego (ul. Otwocka 14) z 1916 r., obecnie kompleks artystyczno-edukacyjny (Centrum Artystyczne „Fabryka Trzciny”). Zewnętrzny wygląd zabudowy istotnie się nie zmienił, natomiast wnętrza (zaadaptowane m.in. na teatr) łączą surowość podniszczonych ceglanych murów z odsłoniętymi instalacjami, podkreślając postindustrialny charakter obiektu.
W okolicy do rejestru zabytków wpisano m.in.:
- dwór z lat 1850-75 – ul. Radzymińska 49,
- bazylikę Najświętszego Serca Jezusowego – ul. Kawęczyńska 53,
- zajezdnię tramwajową Kawęczyńska (hala postojowa i budynek administracyjno-mieszkalny) - ul. Kawęczyńska 16,
- zespół budynków przemysłowych z młynem parowym Michla – ul. Objazdowa 2,
- Warszawską Fabryka Drutu, Sztyftu i Gwoździ „Drucianka” – zespół budynków przemysłowych – ul. Objazdowa 1.